امروز کارشناس امور مالیاتی شرکت راهبرد ارقام دانا ( خدمات مشاوره مالیاتی و امور مالی ) قصد داریم به موضوعات مختلفی در حوزه معافیت مالیاتی از جمله شرایط معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی چگونه است؟ بپردازیم . با ما همراه باشید.
برای رونق تولید در کشور، سیاست‌گذاران اقتصادی معمولا حمایت‌های مختلفی در نظر گرفته اند که از جمله آنها می‌توانیم به انواع مشوق‌ها و معافیت مالیاتی برای برخی واحدهای تولیدی اشاره کرد.
این مشوق‌ها معمولا در مناطق محروم با جدیت بیشتری اعمال می‌شود. البته معافیت‌های مالیاتی شرکت‌های تولیدی و معدنی تنها اختصاص به مناطق محروم ندارد و سایر مناطق را نیز شامل می‌شود.
در ماده ۱۳۲ ق.م.م، معافیت مالیاتی شرکت‌های معدنی و تولیدی مورد اشاره قرار گرفته. اما جزئیات مختلف آن در کنار نبود اطلاع رسانی به صاحبان کسب‌وکار، باعث شده تا بسیاری از واحدها نتوانند از این مشوق‌ها استفاده کنند.
البته در برخی موردها نیز امکان دارد برداشت اشتباهی از قوانین انجام شود که باعث ایجاد مشکلاتی از جمله مجازت مالیاتی می‌شود. از این رو در این مقاله قصدمان این است تا بحث معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی و معدنی در مناطق مختلف خصوصا در مناطق محروم را مورد بررسی قرار بدهیم.
ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم؛ انواع تشویق ها و معافیت مالیاتی شرکت‌های تولیدی
ماده ۱۳۲ ق.م.م مشوق‌ها و معافیت‌های مختلفی را بیان کرده است. که حدود۸ نوع فعالیت مختلف را شامل می‌شود. سرمایه‌گذاران، هتل‌ها، تاسیسات ایران‌گردی و جهانگردی، بیمارستانها و واحدهای تولیدی و معدنی در مناطقی که کمتر توسعه یافته اند و سایر مناطق از جمله این گروه‌ها هستند.
محاسبه کردن مالیات با نرخ صفر واحدهای تولیدی و معدنی؛ از ۵ تا ۱۰ سال
کسی که مالیات شرکت های تولیدی و معدنی را قانون گذاری می کند، مالیات واحدهای تولیدی و معدنی را از تاریخ شروع فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق محروم به مدت ۱۰ سال با نرخ صفر اندازه گیری می‌کند.
این ماده چندین بند و تبصره دارد و اینطور بیان می‌کند:
“درآمد ابرازی برگرفته از فعالیت‌های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی که دولتی نیستند و در واحدهای تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه‌های ذیربط برای آنها پروانه بهره‌برداری صادر یا قرارداد استخراج و فروش انعقاد شده و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتل‌ها و مراکز اقامتی گردشگری شخص های ذکر شده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذیربط برای آنها پروانه بهره‌برداری یا مجوز صادر شده؛ از تاریخ شروع بهره‌برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق که کمتر توسعه پیدا کرده اند به مدت ده سال با نرخ صفر مالیات تعلق می گیرد.”
همانطور که از متن قانون برداشت می شود ، قانون‌گذار مالیاتی نه تنها واحدهای تولیدی و معدنی، برخی مراکز خدماتی از جمله بیمارستانها و هتل‌ها را نیز مشمول این ماده دانسته است. از طرفی، واحدهای تولیدی و معدنی مناطق محروم و آسیب دیده از شرایط خاصی نسبت به واحدهای سایر مناطق برخوردار هستند.
شرایط برخورداری از معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی و معدنی در مناطق محروم و سایر مناطق چیه؟
در ماده مذکور و برخی آیین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌های مرتبط شرایط خاصی برای برخورداری از این حمایت مالیاتی بیان شده که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم.
اولین شرط برخورداری از این حمایت مالیاتی صدور پروانه بهره‌برداری یا قرارداد استخراج و فروش از وزارتخانه‌های ذیربط مانند وزارت صمت از تاریخ ۱/۱/۱۳۹۵ به بعد می باشد.
نکته اینجاست که شرکت‌ها و واحدهای تولیدی و معدنی که قبل از این تاریخ از این معافیت‌های مالیاتی برخوردار بوده اند؛ همچنان از این معافیت‌ها استفاده می‌کنند و تغییری ایجاد نمی‌شود.
دومین شرط که می‌توان گفت تا حدی سخت‌گیرانه می باشد در ماده یک آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۳۲ ق.م.م مورد اشاره قرار گرفته است. در این بند محدوده جغرافیایی که این واحدهای تولیدی برای برخورداری از نرخ صفر باید در آن قرار بگیرند را مشخص کرده است:
“قرار نگرفتن در شعاع ۱۲۰ کیلومتری مرکز تهران، بجز شهرک¬های صنعتی قم، سمنان، اشتهارد و کاسپین. همچنین استقرار نیافتن در شعاع ۵۰ کیلومتری مرکز اصفهان و ۳۰ کیلومتری مرکز سایر استان¬ها و شهرهای با جمعیت بیشتر از ۳۰۰ هزار نفر است”.
شرط سوم که به نوعی می‌توان آن را از متن همین قانون برداشت کرد این است که این واحدها حتما حتما باید درآمدی که از فعالیت¬های تولیدی و معدنی خود حاصل می شود را ابراز کنند وگرنه این معافیت به آنها تعلق نخواهد گرفت. این موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه داشته باشند. چرا که درآمدهای پنهان شده به هیچ وجه مشمول معافیت مالیاتی نرخ صفر نمی شود.
نکات که برای معافیت مالیاتی شرکت‌های معدنی و تولیدی مناطق محروم و سایر مناطق مهم است شامل:
۱. نکته اول آنکه اشخاص حقیقی نمی‌توانند از این معافیت های مالیاتی استفاده کنند. چرا که این معافیت و مشوق تنها مربوط به اشخاص حقوقی می باشد.
۲. نکته دوم این است که شرکت‌های که دولتی هستند نمی توانند از این مشوق ها استفاده کنند. چرا که در متن قانون بر واحدهای حقوقی غیردولتی تاکید کرده. البته در برخی موارد ممکن است که بخشی از سهام شرکتی دولتی باشد که بحث آن جداست.
۳. نکته دیگر مربوط به عبارت نرخ صفر است . در مالیات با نرخ صفر مودیان باید دفاتر قانونی، اظهارنامه مالیاتی و تمامی اسناد و مدارک خود را در موعدی که تعیین می کنند به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند. سپس این سازمان بعد از بررسی آنها، مالیات را با نرخ صفر حساب می‌کند. اما در معافیت مالیاتی دیگر نیازی به انجام این تکالیف نمی باشد. این موضوع در بند «الف» همین ماده ۱۳۲ به آن اشاره شده است.
۴. بند «پ» این ماده به نکته دیگری اشاره می‌کند. براساس این بند زمان لازم برای برخورداری از مالیات نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و معدنی استقرار یافته در مناطق ویژه اقتصادی و شهرک‌های صنعتی به مدت دو سال افزایش پیدا می کند و در صورت استقرار در مناطق محروم سه سال افزایش پیدا می کند.
امیدواریم توانسته باشیم به سوال :شرایط معافیت مالیاتی واحدهای تولیدی چگونه است؟ پاسخ مناسبی داده باشیم.